Srbi i danas mašu trobojkom koju je osmislio sultan Mahmud II

Izgled srpske zastave sa četiri oscila propisao je fermanom turski sultan Mahmud II 1835. godine, kažu relevantni historijski izvori.

Srbi nerado govore kad je trobojka “postala i ostala” njihova zastava. Današnja srpska trobojka se prvi put zalepršala u Srbiji krajem 1835. godine, pošto je turski sultan odredio kako će izgledati.

 

Februara 1835. godine u Srbiji je donesen “Sretenjski Ustav” kojim je bila propisana zastava Srbije. Poznati srpski historičar Radoš Ljušić ovako piše u knjizi ”Kneževina Srbija (1830-1839)”:

Sretenjskim ustavom Srbija je postala ‘u pravleniju svom nezavisimo knjažestvo’, pa je kao takva dobila zastavu i grb. ‘Boja narodna srbska jeste otvoreno crvena, bela i čelikasto-ugasita’.” (str 292)

Sultan nije odobrio ovakav izgled zastave, nego je izdao ferman kojim je propisao kako će da izgleda srpska zastava. Piše Ljušić, u istoj knjizi:

“Ferman datiran decembra 1835. godine upućen je knezu i podunavskim vezirima, pašama, ajanima, vojvodama, kadijama i nadzornicima skela. On kaže da srpski narod ima pravo razvijati trobojnu zastavu na trgovačkim lađama koje mogu ploviti rekama i morem “u Carigrad dohodećim i tuda prolazećim”. Uz ferman, oni su dobili po jedan primerak zastave. Sada je zastava dobila nov raspored boja, za razliku od one koju je propisao Sretenjski ustav. Boje su bile vodoravno poređane: crvena, plava i bela.” (str 293)

Mahmud II (osmanlijski turski: محمود ثانى Mahmud-u sānī, محمود عدلى Mahmud-u Âdlî; 20. juli, 1785–11. juli, 1839) je bio sultan Osmanlijskog Carstva od 1808. do smrti 1839. godine. Rođen je u Topkapi palati u Carigradu kao posthumni sin sultana Abdul Hamida I. Njegova vladavina je poznata po opsežnim upravnim, vojnim i fiskalnim reformama koje je pokrenuo, a koje su kulminirale Uredbom Tanzimata (Reorganizacija) te sproveli njegovi sinovi Abdulmedžid I i Abdulaziz I. On je često poznat kao “Turski Petar Veliki”. Njegove reforme uključuju i ukidanje konzervativnih janjičara 1826. godine, što je omogučilo njegovim nasljednicima lakše donošenje reformi.

Njegova majka je bila sultanija Naksidil (koja je prema legendi bila rodica Josephine de Beauharnais, žene Napoleona Bonaparte). Mahmudov prethodnik i polubrat Mustafa IV je naredio njegovo pogubljenje 1808. godine, zajedno sa njegovim rođakom, svrgnutim sultanom Selimom III, kako bi smirio pobunu.

Selim III je ubijen, a Mahmuda je sakrila njegova majka i postavila na prijestolje nakon što je od strane pobunjenika svrgnut Mustafa IV. Vođa pobunjenika, Alemdar Mustafa paša, kasnije je postao vezir Mahmuda II. Zapadni historičari su dali Mahmudu II lošu reputaciju jer je došao u vrijeme pogoršanja odnosa u Osmanlijskom Carstvu.

Tokom svoje vladavine, Mahmud nije uspio u nastojanjima da provede reforme. Njegovo najprimjetnije djelo je masakr janjičarskog korpusa 1826. Većina njegovih reformi je bila neuspješna, a 1821. je bio suočen sa velikom pobunom u Grčkoj. Nakon intervencije Velikih Sila koja je rezultirala borbom kod Navarina 1827. i rusko-turskim ratom 1828–9, Mahmud je bio primoran dati Grčkoj nezavisnost 1832.

Kasnije je Mahmud bio uključen u spor sa njegovim ambicioznim vazalom Mehmed Alijem, egipatskim guvernerom. Mahmud je upotrijebio Alijevu pomoć pri ugušivanju grčke pobune, ali nije platio obećanu nagradu za njegove usluge.

Guverner je 1831. objavio rat i uspio uzeti kontrolu nad Sirijom i Arabijom na kraju rata 1833. 1839. je Mahmud nastavio rat, nadajući se da će zauzeti izgubljene zemlje, ali je preminuo, dok je vijest bila na putu ka Istanbulu da je osmanlijska vojska poražena kod Neziba od strane egipatske vojske, koju je predvodio Mehmed Alijev sin, Ibrahim Paša.

Kada je umro od tuberkuloze 1839. godine, njegovoj sahrani su prisustvovale velike mase ljudi kako bi sultanu odale počast.

Izvor: Bosniaks.info

Balkantimes.press