Godišnjica ubistva Zorana Đinđića: Atentat koji je izazvao politički potres

Premijer Srbije i lider Demokratske stranke Zoran Đinđić ubijen je prije 18 godina na samom ulazu u zgradu Vlade Srbije

Gradski odbori Demokratske stranke najavili su odavanje počasti dr Zoranu Đinđiću, kojeg mnogi smatraju prvim demokratskim premijerom Srbije.

Tog 12. marta 2003. godine, prilikom ulaska u zgradu, Đinđića je metak pogodio u srce. Brzo je odveden u bolnicu, ali njegova smrt proglašena je jedan čas kasnije, u 13.30 na operacionom stolu Urgentnog centra.

U prvom saopštenju poslije ubistva premijera, Vlada Srbije je kao organizatore i počinioce atentata označila kriminalce iz takozvanog zemunskog klana, a kao kolovođe grupe identifikovala nekadašnjeg komandanta raspuštene Jedinice za specijalne operacije (JSO) Milorada Ulemeka Legiju, kao i vođe kriminalnog zemunskog klana. Vlada Srbije je, takođe, saopštila da je tog dana trebalo da bude potpisan nalog za hapšenje članova najveće organizovane grupe na prostoru bivše Jugoslavije, kako je označen zemunski klan.

Đinđić je u jednom od posljednjih intervjua pred ubistvo, a nakon neuspjelog atentata 24. februara 2003. godine na auto-putu ispred “Beogradske arene”, demantovao tvrdnje da je s pripadnicima JSO sklopljen dogovor da 5. oktobra 2000. pomognu u zbacivanju Slobodana Miloševića u zamjenu za neko pravo iznad zakona. Nekoliko sati poslije atentata proglašeno je vanredno stanje u zemlji, koje je trajalo do 22. aprila, kada je ukinuto na prijedlog Vlade Srbije.

U policijskoj akciji “Sablja” uhapšeni su atentator na premijera Srbije, bivši pomoćnik komandanta JSO Zvezdan Jovanović, njegovi pomagači i još nekoliko pripadnika te jedinice, kao i većina pripadnika zemunskog klana i drugih kriminalnih grupa u zemlji i rasvijetljena su neka nerazjašnjena ubistva iz prethodnih godina.

U avgustu 2003. godine podignuta je optužnica protiv 44 osobe za učešće u ubistvu Đinđića, a prvi na listi okrivljenih, Milorad Ulemek Legija, predao se srpskim vastima 2. maja 2004. godine.

Suđenje optuženima za ubistvo premijera Đinđića počelo je 22. decembra 2003. godine u Okružnom sudu u Beogradu. Oni su 23. maja 2007. godine proglašeni krivim i prvostepenom presudom osuđeni na ukupno 378 godina zatvora.

Za organizovanje ubistva srpskog premijera na 40 godina zatvora osuđen je bivši komandant “crvenih beretki” Milorad Ulemek. Na istu kaznu osuđen je i Zvezdan Jovanović, neposredni izvršilac ubistva i bivši Ulemekov zamjenik. Te presude potvrdio je i Vrhovni sud Srbije 29. decembra 2008. godine.

Ubistvu predsjednika Vlade Srbije prethodilo je nekoliko ranijih neuspjelih pokušaja atentata, a najpoznatiji neuspjeli atentat izveden je ujutro 21. februara 2003. godine, kada je poznati kriminalac i član zemunskog klana kod “Beogradske arene” pokušao da zaustavi automobil u kojem je bio Zoran Đinđić. Istovremeno, pored auto-puta je čekalo nekoliko atentatora, koji su bili naoružani ručnim raketnim bacačima i automatskim puškama.